Boodschap van de goden?

Het is 2011. Ik ben op een groot Theory U-congres in Berlijn en wordt daar geïnspireerd door mensen die op het niveau van de Verenigde Naties bezig zijn met het thema ‘sturen op geluk’. Nu is ‘de wereld’ niet het toneel waarop ik acteer, dus ik ga naar huis met de prangende vraag wat ik hiermee zou kunnen op de schaal van mijn woonplaats Amsterdam, of nog kleiner, op de schaal van de wijk waar ik woon, IJburg. Een week later zit ik met vijf vrienden op het terras een kopje koffie te drinken. Ik deel mijn ervaringen en de vraag die mij bezig houdt. Terwijl wij praten trekt de lucht samen. Het begint ontiegelijk hard te regenen als ook de zon doorbreekt. Als we opkijken zien we een prachtige regenboog boven de haven verschijnen, waarop een van mijn maten concludeert, “Wat je ermee aan moet weten we nog niet, maar dát je er iets mee aanmoet lijkt me duidelijk…” De foto die wij nemen wordt het uithangbord van wat later de sociale onderneming In de Buurt van Geluk wordt.

Roomtuintjes - het meest geslaagde project
Sociale onderneming

“Laat mensen met verschillende sociale, maatschappelijke en economische achtergronden dicht op elkaar wonen, dan komt het vanzelf goed met de integratie in Nederland. Maar wat als de praktijk laat zien dat het anders is..?

Een van de principes achter het stedenbouwkundig ontwerp van de nieuwbouwwijk IJburg in Amsterdam is dat mensen met verschillende achtergronden beter met elkaar zullen samenleven als ze naast elkaar wonen. De wijk-zonder-scheidslijnen heet dat. Sociale huur-, vrije huur- en koopwoningen worden dicht op elkaar gebouwd. In de praktijk blijken de bijbehorende leefstijlverschillen tussen mensen tot grote spanningen te leiden. Je kunt investeren in camera’s, straatcoaches en politie-inzet – of een straatfeest organiseren – maar de problemen worden daar niet echt door opgelost. Is er een duurzaam alternatief te bedenken?

Opdracht

Ontwerp een aanpak waarmee je mensen in buurten en wijken duurzamer dichter bij elkaar brengt, teneinde het geluk van zoveel mogelijk mensen te vergroten en het ongeluk van zoveel mogelijk mensen te verkleinen. Laat je daarbij inspireren door het thema 'sturen op geluk', zoals dat gebeurt bij de Verenigde Naties en in landen als Bhutan.

Samenwerking

Met mijn kompanen Jeroen van Kemenade, Safoan Mokhtari en Melle de Jong hebben wij samenwerkt met de gemeente Amsterdam, woningbouwcorporaties Ymere en de Key, de Hogeschool van Amsterdam, the Delft Institute for Positive Design, het EHERO-instituut van de Erasmus universiteit Rotterdam, Starters4Communities, Academie van de Stad, het CBS en bewoners en ondernemers in Amsterdam Centrum, Oost en IJburg.

Mijn rollen

Sociaal ondernemer
Projectleider en kwartiermaker
Coach en studentbegeleider

Looptijd

5 jaar

Aanpak

Het uitgangspunt: hoe kunnen mensen positief invloed hebben op elkaars geluk en ongeluk? We zijn buurten ingegaan om mensen te ontmoeten en achter de voordeur hun verhalen op te halen. We hebben ze in ‘BuurtBabbels’ bij elkaar gebracht om die verhalen te delen. We zijn op basis van hun ideeën initiatieven gestart om nieuwe verhalen te scheppen, waarmee het geluk en ongeluk op een positieve manier wordt beïnvloed. En ondertussen hebben we studenten begeleid en de geleerde lessen opgetekend en met elkaar gedeeld. Dit alles met een knipoog naar Theory-U.

Resultaat

Er zijn vijf In de Buurt van Geluk-projecten uitgevoerd. Drie daarvan zijn met succes afgerond; twee zijn vroegtijdig gestopt. De meest succesvolle was tegelijkertijd de grootste: de Roomtuintjes in Amsterdam-Oost. In het bijgaande filmpje, laten bewoners zien wat het project voor hen betekend heeft. Update: in november 2019 bereikt ons het bericht dat de Syrisch man die in het begin van het filmpje te zien is, een fulltimebaan heeft bij een ICT-bedrijf in Amsterdam, en dat allemaal om dat wij bewoners in 2015 op een andere manier met elkaar in contact hebben gebracht.

Download de flyer met informatie voor vrijwilligers